Wie wil adopteren, meldt dit eerst bij de bevoegde dienst. Voor de Vlaamse gemeenschap is dit de Vlaamse centrale autoriteit inzake adoptie (VCA). De kandidaat-adopiteouder kan dan kiezen voor een zelfstandige adoptie of ovvr een adoptie via een erkende binnenlandse adoptiedienst. De zgn. vrije adoptie, buiten elke overheidsdienst om, is niet meer toegelaten.
In beide gevallen moet een voorbereidingscursus (van 20u) worden gevolge in een erkend voorbereidingscentrum. Na afloop ontvangt de kandidaat-adoptant een attest van voorbereiding, noodzakelijk om de gerechtelijke adoptieaanvraag in te dienen.
De gerechtelijke aanvraag, in de vorm van een eenzijdig verzoekschrift, wordt samen met een aantal vereiste documenten (opgesomd in art. 1231-3 e.v. GWB) neergelegd bij de Jeugdrechtbank.
De Jeugdrechtbank beveelt een maatschappelijk onderzoek, op grond waarvan zij de kandidaat-adoptieouder(s) kan geschikt verklaren voor adoptie.
Tenslotte kan het eigenlijke adoptieproce beginnen.